کرونا و پوپولیسم؛ مورد آمریکا

امید جهانشاهی‪-‬ سال گذشته زیر سایه سرد اخبار کرونای لعنتی تلخ بود. اعلام محدودیت‌ها و آمار مرگ هموطنان، اخبار هر روزه رسانه‌های رسمی کشور بود. این رسانه‌ها اما آمار تلفات کرونا در آمریکا را همچون برگ برنده‌ای چنان اعلام می‌کردند گویی بر طبل شادانه به جشن می‌کوفتند. دلایل این هیجان قابل درک و روشن هستند. آن‌ها معتقدند علاوه بر انعکاس واقعیت باید هیمنه دروغینی که نام آمریکا در ذهن گروهی از مردم ایجاد شده است شکسته شود و با واقعیت بهتر آشنا شوند. از آن سو، اما همین گروه از مردم، پوشش خبری رسانه‌های رسمی را سوگیرانه و صرفاً سوژه طنز می‌دانند. یک دلیلش البته رسانه‌های فارسی زبان بیگانه هستند اما دلیل عمده دیگرش را در برخورد شعاری، غلوآمیز و غیر حرفه‌ای رسانه‌های رسمی باید جست. فارغ از رگه‌هایی از حقیقت که در هر دو سو وجود دارد، در این تقابل نمادین اما آنچه مغفول مانده است درسهایی است که…

مصرف رسانه ای در دوران کرونا

امید جهانشاهیپژوهشگر رسانه روندها تغييرات منظم و مستمر در درازنای زمان هستند: روند شهرنشینی، روند ماشینی شدن، روند صنعتی شدن؛ و ما در جهان روندها زندگی امروز خود را تعریف و افق های پیش رو را ترسیم می کنیم.وجود یک چارچوب برای داشتن تعریفی روشن از امروز و نیز احساس آرامش نسبت به فردای معلوم و مشخص، باعث می شود ترجیح دهیم که روندها را قطعی و ناگزیر بدانیم و تصور کنیم که این روندها را خللی نیست و چون رودی آرام و مانا دائمی و همیشگی هستند. اما واقعیت چیز دیگری است.میزان پایدار بودن عوامل حامی و پیش برنده روند، تعین کننده میزان قطعی بودن روند است.گاهی روندها به اصطلاح منحرف می شوند و یا به مقاومت برمی خورند، مثلاً در اوایل قرن بیستم هنگامی که تلفن به تازگی ابداع شده بود و انقلابی در ارتباطات ایجاد کرده بود، چنان رشد انفجاری داشت که برخی پیش بینی کرده بودند…

کرونا؛ درد مشترکی که درمان می شود

امید جهانشاهی‪-‬ باز روز تعطیلی در میان هفته افتاد و فرصتی برای مسافرتی چند روزه به دست ملتی داد که از قرنطینه خسته اند. جاده‌های شمال محال است خلوت شوند. این شوق شمال با هشدار وزیر فرو نمی‌نشیند. تدابیری سخت گیرانهلازم است.کرونا را جدی نگرفته ایم. بخشی از آن طبیعی است، نمی‌خواهیم چیزی را بپذیریم که زندگی عادی را برای مدتی زیاد مختل می‌کند. خسته می‌شویم از قرنطینه و محدودیت ها. منحصر به ما هم نیست. در انگلیس و فرانسه و آلمان که نامداران و سرآمدان اروپا هستند هم مردمانی به تنگ آمدند.در موج دوم کرونا در انگلیس مردم باوجود دستورالعمل‌های بهداشتی و هشدار پلیس در خیابان‌های لندن تظاهرات کردند. هزاران نفر با سردادن شعارهایی ویروس کرونا را فریبکاری سیاسی خواندند. در فرانسه مردم در پایتخت و چند شهر دیگر این کشور به محدودیت‌های رفت و آمد اعتراض کردند. در حالی که تجمع بیش از شش نفر در پاریس ممنوع…

ظرفیت بالای رسانه ها برای مدیریت بحران‌ کرونا

تهران-ایرنا- رسانه‌های جمعی با  حضور گسترده در زندگی افراد، به ‌عنوان منبع اصلی کسب اطلاعات، اثرات مهمی بر سلامت عمومی دارند. در صورت هماهنگی بین سیاست‌های نظام سلامتی با سیاست‌های رسانه‌های جمعی، می توان از رسانه‌ها برای فرهنگ ‌سازی در مقوله سلامت استفاده و سریع تر به نتایج مطلوب دست یافت. نزدیک به یک سال از تاریخ شناسایی ویروس کرونا میگذرد. این ویروس موسوم به «کووید۱۹» اواسط ماه دسامبر ۲۰۱۹ (۲۴ اذر ۱۳۹۸) در شهر ووهان واقع در مرکز چین گزارش شد. ابتدا از این بیماری به عنوان ذات الریه نام برده می شد اما کمیسیون ملی بهداشت چین در ۳۰ دسامبر سال ۲۰۱۹ (۹ دی ماه ۹۸) به صورت رسمی شیوع این ویروس را در چین اعلام کرد. از آن زمان تا کنون افراد بسیاری یا به آن مبتلا شده و یا جان خود را از دست داده‌اند. آمارها نشان می‌دهد در کشورمان یک میلیون ۱۷۰ هزار و ۷۴۳نفر به این ویروس مبتلا و ۵۴…

کرونا و مساله مدیریت ترس

تهران- ایرنا- «مدیریت ترس» برای متوجه کردن مردم به رعایت شیوه‌نامه‌ها در خصوص بیماری کرونا، مدیریت مناسبی نیست. یک کارشناس رسانه می‌گوید این شیوه با تحمیل استرس و اضطراب به جامعه، بر سلامت روانی شهروندان تاثیر منفی می‌گذارد.از زمان شیوع کرونا تاکنون رسانه‌ها در عرصه‌های مختلف نظیر پوشش‌دهی اخبار، اطلاع‌رسانی و  فرهنگ‌سازی نقش مهمی ایفا کرده‌اند. اما نکته در اینجا است که اگر رسانه‌ها به نوع واژه‌های که به کار می‌برند توجه نکرده و ادبیات مهم تاثیرگذار در اقناع مردم را به کار نبرند، نه تنها محتوایی که تولید می‌کنند به کار نمی‌آید بلکه حتی ممکن است پیامدهای ناخواسته‌ای را در جامعه رقم بزنند که از آن جمله ترس و اضطراب همگانی است. «امید جهانشاهی» کارشناس رسانه در یادداشت زیر به این مهم توجه کرده و از لزوم روی آوری رسانه‌ها در بکارگیری ادبیات زندگی می‌گوید: ویروس کرونا کشنده است و تاکنون جان بیش از یک میلیون انسان در جهان…

رسانه‌های ایرانی در دوران کرونا چه کردند؟

رسانه‌های ایرانی در دوران کرونا چه کردند؟ نشست «رسانه های ایرانی و ناگهانی کرونا»  روز ۱۴ مهرماه ۱۳۹۹، از سوی پژوهشکده‌ی مطالعات فرهنگی و ارتباطات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به صورت مجازی با حضور دکتر حسن نمکدوست (مدیر آموزش مؤسسه‌ی همشهری)، امید جهانشاهی (دکتری مدیریت رسانه)، سعید ارکان‌زاده (دکتری ارتباطات و روزنامه نگار)، به دبیری دکتر منصور ساعی برگزار شد. ساعی: ایران زمین  به عنوان سرزمین در چشم باد حوادث تلخ در طول تاریخ، در سه سال اخیر نیز چندین رویداد و حادثه تلخ نظیر آتش سوزی ساختمان پلاسکو، زلزله دردناک کرمانشاه، سیل ویرانگر بهار ۱۳۹۸ و سقوط هواپیمای اوکراینی و ناگهان کرونا در اواخر سال ۱۳۹۹ را تجربه کرده است. غافلگیری ویژگی مهم رسانه‌های ما در بسیاری از این حوادث تلخ بوده است. برخی از این حوادث نظیر زلزله و سیل دارای سابقه بودند اما اپیدمی کرونا بدون سابقه و ناگهان رخ داد. در هر دو شرایط رسانه‌های ما غافلگیر شدند. با گذشت بیش از ۷…

نشست «رسانه های ایرانی و ناگهانی کرونا»

شفقنا رسانه_ نشست «رسانه های ایرانی و ناگهانی کرونا» به صورت آنلاین با حضور دکتر حسن نمکدوست مدیر آموزش موسسه همشهری، امید جهانشاهی دکتری مدیریت رسانه، سعید ارکان زاده دکتری ارتباطات و روزنامه نگار ،به دبیری دکتر منصور ساعی و به همت پژوهشکده مطالعات فرهنگی و ارتباطات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.به گزارش شفقنا رسانه،جهانشاهی در ابتدای صحبت های خود به اعتماد مخاطب اشاره می کند و می گوید:  ارتباطات اساسا برای تبادل معناست و آن چیزی که معنا را آشکار می کند، تفسیر است و این تفسیر به همان بافت اجتماعی که از ابعاد مختلف می توان درباره آن صحبت کرد، مربوط می شود. مثلا نگاهی که مردم به رسانه دارند، نگاه دولت به رسانه و انواع متغیر های دیگر. متاسفانه اعتماد سیاسی در جامعه ما طبق تحقیقات مختلف انجام شده در ۲۰ سال گذشته یک سیر نزولی را طی کرده است. کم شدن اعتماد سیاسی…

کرونا و روزنامه نگاری

امید جهانشاهی‪-‬ کرونا روح روزنامه‌نگاری را جان تازه‌ای بخشید. روزنامه‌نگاری امری عمیقاً انسانی و از جنس گفتگوست و دغدغه کشف و بیان حقیقت دارد و اخبار کرونا رویدادهایی عمیقا انسانی‌اند و جهانشمول با تبعات گسترده‌ای در سیاست، اقتصاد و اجتماع. سازمان بهداشت جهانی دومین مسئله جهانی بعد از کرونا را اینفودمیک (infodemic) نامیده است: انبوه درهمی از اطلاعاتی درست و دروغ که مردم را سردرگم می‌کنند؛ و اینجاست که روزنامه‌نگاری تنها پاسخ است. از همین روست که میزان مصرف خبری به طور قابل توجهی افزایش یافته است. ضرورت به‌روز کردن اطلاعات موثق در مورد اخبار سلامت، مردم را بیش از گذشته برای گرفتن اخبار صحیح و رسمی به رسانه‌های خبری متوجه کرده است و لذا اعتماد به برندهای خبری رسمی افزایش یافته است.مخاطبی که برای گرفتن اخبار منتظر بخش‌های خبری نمی‌ماند و عمدتاً از تلویزیون برای برنامه‌های سرگرمی، گزارش رویدادهای ورزشی و سریال‌‌های جذاب استفاده می‌کرد، حالا اخبار تلویزیون را…