آینده ساختنی است؛ با «همکاری در داخل» و «دادو ستد با خارج»

عصر ایران؛ امید جهانشاهی- ۲۴ نوامبر ۲۰۲۱ در چهل و یکمین اجلاس کنفرانس عمومی یونسکو در پاریس، اعضا به اتفاق آرا ، اول مارس را به عنوان «روز جهانی آینده» نام‌گذاری کردند. (در سال های غیر کبیسه ۱۰ اسفند و امسال چون کبیسه است و اسفند ۳۰ روزه ۱۱ اسفند).        هدف این نام‌گذاری، توسعه همکاری‌های بین‌المللی برای افزایش مشارکت به منظور ساخت آینده‌ای بهتر برای جهان آینده و نسل‌های بعدی بود. از این رو، به اجمال می توان گفت هدف «روز جهانی آینده»، گفت و گوی بین‌المللی در مورد آینده است. گفت و گویی به منظور توسعه همکاری‌های بین المللی برای افزایش آگاهی عمومی و  افزایش آمادگی دولت‌ها برای مقابله با چالش های پیش روی بشر و رسیدن به راه‌های مواجهه با آنها.     «روز جهانی آینده» دعوتی جهانی است تا همه جهان به آینده خود و سیاره‌ای که در آن زندگی می کنیم، بیندیشند؛ سیاست‌گذاری‌های پیش‌دستانه و پیش‌گیرانه…

مسئله غلامحسین ساعدی و درسی برای آینده ایران

اکنش‌ها به موضوع جسارت به مزار غلامحسین ساعدی همچنان در رسانه‌های اجتماعی و برخی رسانه‌های رسمی ادامه دارد. امید جهانشاهی در یادداشت خود که برای دیدارنیوز ارسال کرده نگاهی به دو طرف منازعه داشته است. کد خبر: ۱۷۸۰۰۰ ۱۱:۵۸ – ۱۲ دی ۱۴۰۳ دیدارنیوزـ امیدجهانشاهی: مسئله هتک حرمت قبر غلامحسین ساعدی نویسنده ارزشمند ایرانی همچنان داغ است. مخالفان و هتاکان او را یکی از هم‌فکران و حامیان گروه‌های تروریستی مارکسیستی و انقلابی می‌دانند و سند می‌آورند که خود ساعدی در خاطراتش در مصاحبه با ضیاء صدقی و نیز حبیب لاجوردی تصریح کرده است که با رهبران اولیه چریک‌های فداییان خلق، مجاهدین خلق و بیژن جزنی ارتباط داشته است و خاطراتی از دوستی با آن‌ها تعریف کرده است. از آن‌ها کاملاً دفاع کرده و گفته برای آن‌ها اسلحه هم خریده است. گفتمان غالب آن دوران، گفتمان چپ بود که متاثر از بقایای حزب توده، آثار شریعتی و … آمیزه‌ای از اسلام…

مسئولیت در قبال آینده ایران

امید جهانشاهی: پیش‌فرض آینده‌اندیشی این است که آینده ساختنی است؛ اما نه با آرمان‌ها و آرزوها. آینده را با رصد روندها و تحلیل میزان تأثیرگذاری روندها بر اقتصاد، سیاست و اجتماع ایران و تصمیم‌های سازنده برای توسعه ایران می‌توان ساخت. در این مسیر البته رسانه‌ها مسئولیت جدی برعهده دارند. مسئولیت رسانه‌ها برای کشور این است که مردم را از عوامل مؤثر بر تحقق یک آینده مطلوب برای کشور آگاه کنند و تصریح کنند که آینده ما را وضعیت روندهای اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی و فناوری می‌سازد و بنابراین بدون سرمایه‌گذاری در تولید علم و فناوری و بدون سرمایه‌گذاری برای تولید و رشد تجارت و سایر روندها نمی‌توان از آینده روشن سخن گفت و به این ترتیب فضای کشور را برای گرفتن تصمیم‌های سخت و شجاعانه برای «ایران» مهیا کنند. چراکه مسئولان هرگز در خلأ تصمیم نمی‌گیرند بلکه سخنان و تصمیم‌های آنها ناگزیر متأثر از اولویت‌های برکشیده‌شده، بستر عواطف مردمی و آرای…

آینده ایران و بازیگران جهانی؛ عربستان چه می کند و برنامه ما چیست؟

عصر ایران؛ امید جهانشاهی- ساختن آینده ایران در گرو توجه به سه چیز است: گذشته، آینده و امروز.  گذشته، از آن رو مهم است که مسیری که در آن قرار داریم ادامه گذشته است. راه طی شده برای شناختن مسیری که می‌رویم و سمتی که در پیش گرفته‌ایم، مهم است. مطالعه تاریخ مهم است چون الگوها مهم هستند و الگوها به اصطلاح پیوستگی ایجاد می کنند. آینده در پیوند و پیوسته با گذشته است، ادامه دیروز است.    تصور و توصیفی که از گذشته یعنی رویدادها و شخصیت‌های گذشته داریم، تعیین می‌کند این الگو چیست و چه ویژگی‌هایی دارد و در ادامه این مسیر، رو به چه آینده‌ای هستیم. گاهی هم البته برعکس است یعنی تصوری که از آینده می‌خواهیم داشته باشیم باعث می‌شود رویدادها و شخصیت‌های گذشته را متناسب با آن تفسیر کنیم. برای مثال توده‌ای‌ها و یا سوسیالیست‌های خلقی چون آینده‌ای خاص و متناسب با ایدئولوژی‌ و توهمات…

روز جهانی آینده؛بهانه ای برای گفت‌و‌گو / آینده‌پژوهان چه می‌گویند؟

عصر ایران؛ امید جهانشاهی – دهم اسفند که می شود اول ماه مارس، روز جهانی آینده است. آنرا گرامی می‌دارند تا بهانه توجه به آینده باشد؛ گفتگو در مورد آینده و راه‌های ساختن آن.  در جامعه ما اما برخی به آینده بی توجهند. سعی می‌کنند به آن فکر نکنند: «آینده که هنوز نیامده» و «چو فردا شود فکر فردا کنیم»؛ اینها همه فکر باطل است و فرهنگ غلط. مترادف گرفتن آینده با وهم و خیال و شعبده هم همین است.     ریشه های فرهنگی این باورهای غلط بماند اما خوب روشن است که آینده از جنس قدم های امروز ماست و مسیری که می رویم. حکایت همان سیبی که وقتی از درخت می‌افتد خیلی دورتر نمی رود، آینده ما هم از شعار و عمل و جهت امروزمان غریب نخواهد بود.     کوچک شمردن آینده از ترس است معمولاً، نه جهل. چه، برای فردی که برنامه دارد، راه می‌شناسد و سخت می‌کوشد،…

مساله ملی آینده ایران

امید جهانشاهی آینده همیشه دغدغه جدی بشر بوده و برای آن در تکاپو بوده است. شاید از آن زمان که بشر یک‌جا نشین شد در قالب ایل و طایفه، و دهکده‌ای ساخت کنار رودی یا هر جا که امکان کشاورزی بود، دغدغه بقا و اندیشه فردا در او جدی شد. بیم حمله درنده و ترس از ابری طوفان‌زا، بشر را به جستجوی نشانه‌هایی برای درک فردای بهتر و یا فردای سیاه واداشت. در آن دوران شاید تجربه پیرمردان برترین گواه برای تشخیص نشانه‌ها بود. آن‌ها به تجربه، رنگ و شکل ابر یا حرکت صور فلکی را نشانه‌‌ای از فردای خوب یا بد می‌گرفتند. گاهی لازم بود قربانی داد برای رفع بلایی که در راه است یا به رقص و شادی پرداخت برای خبر خوبی که نوید داده ‌می‌شد.  امروز اما صدبار بیش از دیروز دغدغه فردا زنده است. بشر همچنان به فردا می‌اندیشد. جادوگران و رمالان اما جای خود را…

آرامش در امید به آینده است

امید جهانشاهی آدمی با امید زنده است که نشانه سرزندگی و شرط سازندگی است. امید به آینده، دل را آرام و آماده تلاش برای ساختن فردا می‌کند. انسان امیدوار چشم به فردا دارد و دل پر امیدش او را پرنشاط می‌سازد.نقطه مقابل آن، ناامیدی و ترس از فرداست که خشم می‌زاید و فریاد می‌آفریند. آدمی را عاصی و عصیانگر می‌کند. کسی که آینده را تاریک می بیند، به همه چیز معترض می‌شود.مساله در این بحث کارشناسی نیست که آینده سیاه است یا روشن، مساله در تلقی جامعه و بویژه جوانان نسبت به آینده است؛ اگر جامعه‌ای به هر دلیل ـ به درست یا به غلط ـ آینده را سیاه ببیند، برمی آشوبد.تلقی جمعی و نگاه عمومی در مورد آینده صرفاً محصول کار رسانه های رسمی نیست تا ابلاغ شود رسانه ها با اخبار امید آفرین مردم را امیدوار کنند.بخش مهمی از تلقی و نگاه عمومی محصول تجربه‌های هر روزه و…

ایران در مثلث آینده‌ها

امید جهانشاهی آینده ایران از مهمترین دغدغه های هر ایرانی است؛ بویژه جوانان، همین نسل دهه هفتادی و هشتادی که شناخت دغدغه‌هایشان مساله امروز است؛ همین ها که با رویای فردای بهتر زندگی می کنند.  برای تامل در مورد آینده ایران، «مثلث آینده‌ها» را بهانه می گیرم که چارچوب منسجمی برای بحث در مورد نیروهای تاثیرگذار بر آینده است. در این چارچوب، آینده باورپذیر حاصل برایند سه نیروست: کشش آینده، وزن گذشته و فشار حال. ۱ـ کشش تصاویر آیندهجوانان همیشه نگاه به فردا دارند و نگاه و رفتارشان به شدت تحت تاثیر تصاویری جذاب از آینده هستند. به عبارت دیگر کشش تصاویر جذاب از آینده است که سبک زندگی و ملاک قضاوت هایشان را سامان می دهد.بی تردید یک تصویر کاملاً دقیق و روشن که برای همه مردم جذاب و پرکشش باشد، وجود ندارد. اما می توان گفت تصویری کلی از یک وضعیت به اصطلاح «نسبتاً مرفه»، «پیشرفته» و «کارامد» تصویری…