اهمیت فرهنگ و استعاره در مسیر آینده

 عصر ایران؛ امید جهانشاهی- همه به دنبال آینده‌ای مطلوب هستیم. از تک تک ما مردم تا سازمان‌ها و کشورهای کوچک و بزرگ جهان، همگی آینده‌ای روشن را آرزو می‌بریم و برای ساختن آن گام بر می‌داریم. پیش فرض ما این است که ساختن آینده تنها در گرو تلاش امروز است. اصلاً وقتی از ساختن آینده مطلوب سخن گفته می شود آنچه در ذهن ایجاد می‌شود برنامه‌ریزی و سخت‌کوشی برای ساختن آینده است. اما در ساختن آینده همه ماجرا به سخت کوشی امروز بازنمی‌گردد؛ فرهنگ و استعاره‌ها هم مهم هستند که معمولاً کمتر به چشم می‌آیند و جدی گرفته نمی‌شوند. فرایندهای تفکر انسان به نوعی استعاری هستند. استعاره‌ها بر ذهن، بیان و بر این اساس بر اقدام‌های ما حاکم و غالب است. به عبارت دیگر، پنجره‌ای که از آن دنیای اطرافمان را می‌بینیم، قضاوت می کنیم و دایره واژگانی که با آنها اطراف‌مان را توصیف می کنیم و استعاره‌هایی که برای…

چرا بچه نمی خواهند؟ به خاطر ابهام درباره آینده

عصر ایران؛ امید جهانشاهی – افزایش زاد ولد در دستور کار جدی دولت است. از مشوق‌های مالی و پرداخت وام تا تقبیح سگ و گربه خانگی، از توصیه‌های کارشناسان در برنامه های تلویزیونی تا تبلیغ مداحان در مراسم مذهبی، گویی ابر و ماه و مه و خورشید در کارند تا زوج‌ها را به فرزندآوری قانع کنند. موافقان و مخالفان هم کم نیستند. موافقان، کاهش جمعیت جوان را تهدید جدی می دانند و معتقدند باید پیری جمعیت را به تاخیر انداخت.    برخی از روانشناسان فرزند نداشتن را برای زوج‌ها مضر و مخرب می دانند، آنها با تک فرزندی هم مخالفند و استدلالاتی دارند که دو فرزند بهتر است. مخالفان توصیه به فرزندآوری هم استدلالاتی دارند از جمله اینکه آن را دخالت در انتخاب شخصی شهروندان می‌دانند و این سیاست را مغایر با منابع آب و غذایی کشور تصور می‌کنند. فارغ از استدلالاتی که در رد و تایید این استدلالات مختلف…

آینده را جدی بگیریم

عصر ایران؛ امید جهانشاهی- امارات متحده عربی اخیراً موزه آینده را افتتاح کرده است. برخی ساختمان بی‌ستون این موزه را زیباترین سازه‌ی روی زمین نامیده‌اند. نشریه نشنال جئوگرافیک این موزه را یکی از ۱۴ موزه زیبای جهان دانسته است.   امارات متحده عربی به منظور القای آینده درخشان دوبی برای این بنا سرمایه‌گذاری کرده است که نمادی از طراحی و ساخت در آینده به شمار می‌رود.    در این موزه اکوسیستم و فناوری‌های زیستی ۵۰ سال آینده مورد توجه قرار گرفته‌اند و به حمل‌و‌نقل آینده، مسألۀ آب و بیومهندسی پرداخته شده است. به کانال عصر ایران در تلگرام بپیوندید    امارات با این موزه می‌کوشد بلندپروازی‌هایش را به رخ بکشد. بی‌جهت نیست که یونسکو در چهل و یکمین کنفرانس عمومی خود که ۲۴ نوامبر ۲۰۲۱ در پاریس برگزار شد رسماً دوم دسامبر را به عنوان روز جهانی آینده انتخاب کرد. روزی که روز ملی امارات متحده عربی هم است و…

امید به آینده را بسازیم

مساله مهاجرت نخبگان و بحران میل گسترده به مهاجرت مردم از کشور از جمله مسائلی است که هر چند وقت یکبار مطرح می‌شود.  این میل گسترده به مهاجرت البته دلایل متعددی دارد که شناسایی و اولویت‌بندی و وزن‌دهی به آن‌ها پژوهشی دقیق را می‌طلبد اما بی‌تردید یکی از مهمترین دلایل آن فقدان امید به آینده است. این مهم ضرورت آینده اندیشی را نشان می‌دهد.  جالب است بدانیم که ریشه‌های شکل‌گیری آینده‌اندیشی در دو کشور آمریکا و فرانسه که به نوعی می‌توان گفت خاستگاه دو شاخه اصلی آینده‌اندیشی به شمار می‌روند، ناامیدی و ترس از آینده و نیاز به امید به آینده بوده است.  حکایت آینده‌اندیشی آمریکا این است که بعد از جنگ جهانی دوم، این کشور کمترین آسیب را دید. از این رو سودای سروری در سر گرفت اما برای ردای سرداری جهان رقیبی سرسخت در پیش یافت.  در دهه ۵۰ میلادی، فقط قصه جنگ سرد نبود که سایه سنگین…