نگه‌داری چند کتیبه مگر چقدر بودجه می خواهد؟!

عصر ایران؛  امید جهانشاهی – در میان خبرهای مهم روز که همه توجهات به سوی آنهاست، گاهی خبرهایی هست که در نگاه نخست و در ارتباط با مسائل حیاتی زندگی امروز مهم به نظر نمی‌رسند و معمولاً گذرا از آنها عبور می شود.  خبرهایی که گاهی از وضعیت رو به نابودی میراث فرهنگی و باستانی و کتیبه‌های کهن کشور منتشر می‌شوند از این دست است. مثل خبر وضعیت رو به نابودی کتیبه داریوش بزرگ که نمونه‌ای از آنها و بسا بسیار مایۀ تأسف است. حقیقتاً از بین رفتن آثاری که نشان می‌دهند ایران میراث‌دار تمدنی بزرگ و از دیرباز سرزمینی یک‌پارچه با حکومتی سراسری بوده و دستاوردهایی در توسعۀ کشاورزی و تدبیر امور جمعی به سامان رسانده است، برای چه کسانی و چه تفکری خوش‌آیند است؟ ستیز با آثار و سرمایه‌های باستانی ویژگی کدام تفکر است؟ بی هیچ شبهه و تردید این تخریب‌ها تنها برای منکرین تاریخ و فرهنگ و…

پان ترکیسم را جدی بگیرید

دیدارنیوز _امید جهانشاهی: اردوغان در یک نشست خبری اعلام کرد تبریز بخشی از جغرافیای معنوی ترکیه است. چنین ادعایی نه تازگی دارد و نه از سر اتفاق بیان شده است بلکه بخشی از یک پروژه جدی برای جدایی آذربایجان ایران است. پنج سال پیش نیز اردوغان شعری خوانده بود با این مضمون که چگونه رود ارس میان یک ملت آذری زبان در دو سوی مرز جدایی انداخته است؛ سخنی که در راستای ایده پان‌ترکیسم و برای الحاق آذربایجان ایران به جمهوری آذربایجان است. پان‌ترک‌ها آذربایجان ایران را به اصطلاح آذربایجان جنوبی می‌خوانند که باید به کشور جمهوری آذربایجان ملحق شود و فراموش می‌کنند که سابقه جدایی این منطقه که به خانات شمال رود ارس معروف بود به معاهده ترکمنچای در پی جنگ‌های ایران و روس در زمان قاجار بازمی‌گردد. اما آن‌ها با تاریخ سازی و جعل نقشه‌های جغرافیایی اهداف خود را دنبال می‌کنند: مثل معرفی دولت قاجار به عنوان آخرین…

میهن دوستی ضرورت امروز ما / مثل کبوتران هم بو شویم

عصر ایران؛ امید جهانشاهی- شاید گفته آید میهن‌دوستی را که در اهمیت آن تردید نیست چه نیاز به تاکید است، که میهن خانه است و خانه، عزیزترین‌هاست. اما با این همه، در مورد همین خانه که مامن ماست، گاهی چنان رفتار می‌کنیم که گویی آنرا اصلاً نمی‌بینیم.     حکایت ماهی است که آب را قدر نمی‌شناسد از بس که از اوست و در اوست. میهن هم اگرچه حکایت خانه است، اما باز گاهی برایمان مثل آب می‌شود برای ماهی. گاهی لازم است که میهن را نگاهی دوباره کنیم، مسألۀ میهن را در میان نهیم و باب گفت‌و‌گو کنیم. صدا زنیم و او را از نو و با روایتی سازنده بخوانیم، ستایش کنیم و خودش را برای ساختن زندگی‌مان چراغ راه کنیم.امروز از آن گذرگاه‌هاست که شاید بیش از همیشه میهن را صدا باید کرد و از میهن‌دوستی داد سخن باید داد. میهن را، چون تکیه‌گاه باید دید مثل مادر….

اولویت ایران؛ گفتمان توسعه و نه هیچ امر دیگری

عصر ایران؛ امید جهانشاهی- یکی از عرصه‌های منازعه سیاسی جدال بر سر تعیین اولویت‌های جامعه است؛ یعنی تعیین مهم‌ترین و اساسی‌ترین مسایل کشور که توجه عمومی را برای ایجاد اراده ملی‌یی می‌طلبد که لازمۀ مواجهه با آنهاست.    گاهی برخی نیروهای سیاسی می‌کوشند با اولویت دادن به موضوعی که از لحاظ سیاسی قدرت امروز آنها را ارتقا می‌دهد یا تضمین می‌کند، اولویت‌های خود را به جای اولویت‌های واقعی کشور القا کنند و همه را به بحث در مورد سوژه‌هایی وادارند که زیر چتر گفتمان سیاسی آنهاست. اما شخصیت‌های سیاسی ملی یعنی آنها که نگاه ملی دارند همواره می‌کوشند تا اولویت‌های کشور، به معنای واقعی همان مسائل اساسی و ملی کشور باشند و از این رو، این مهم را به دانشگاه‌ها و جامعه کارشناسی و روشنفکری کشور می‌سپارند. سخن دکتر عارف در هشتاد و هشتمین جلسه هیأت امنای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ناظر بر همین نگاه ملی است: «نهادهایی مثل…

مسئولیت در قبال آینده ایران

امید جهانشاهی: پیش‌فرض آینده‌اندیشی این است که آینده ساختنی است؛ اما نه با آرمان‌ها و آرزوها. آینده را با رصد روندها و تحلیل میزان تأثیرگذاری روندها بر اقتصاد، سیاست و اجتماع ایران و تصمیم‌های سازنده برای توسعه ایران می‌توان ساخت. در این مسیر البته رسانه‌ها مسئولیت جدی برعهده دارند. مسئولیت رسانه‌ها برای کشور این است که مردم را از عوامل مؤثر بر تحقق یک آینده مطلوب برای کشور آگاه کنند و تصریح کنند که آینده ما را وضعیت روندهای اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی و فناوری می‌سازد و بنابراین بدون سرمایه‌گذاری در تولید علم و فناوری و بدون سرمایه‌گذاری برای تولید و رشد تجارت و سایر روندها نمی‌توان از آینده روشن سخن گفت و به این ترتیب فضای کشور را برای گرفتن تصمیم‌های سخت و شجاعانه برای «ایران» مهیا کنند. چراکه مسئولان هرگز در خلأ تصمیم نمی‌گیرند بلکه سخنان و تصمیم‌های آنها ناگزیر متأثر از اولویت‌های برکشیده‌شده، بستر عواطف مردمی و آرای…

روز کورش؛ روزی برای ایران/ راز افزایش علاقه ایرانیان به نمادهای ملی

عصر ایران؛ امید جهانشاهی- در سال‌های اخیر اقبال به نمادهای ایرانی بیشتر شده است. حضور مردم در تخت جمشید و پاسارگاد به مناسبت‌های مختلف از جمله عید نوروز و بازنشر گسترده محتواهای ملی‌گرایانه در رسانه‌های اجتماعی گواهی بر این روند است. همچنین به نظر می‌رسد روند نام‌گذاری فرزندان به نام‌های ایرانی بویژه در برخی شهرهای بزرگ به عنوان موضوعی اجتماعی قابل مطالعه باشد، چون این روند تابعی از مجموعه تحولات فرهنگی جامعه و لذا یکی از نشانه‌های تغییر بطئی در ارزش‌های اجتماعی است.   یکی از این نمادهای ملی، توجه به گرامی‌داشت روز کورش است. علت‌های مختلفی برای این موضوع مطرح شده است. برخی معتقدند کورش برای مردمی که روز کورش را گرامی‌می‌دارند نمادی است از ایران باشکوه، آباد، و سربلند و مردم چنین ایرانی می‌خواهند.     آنها می‌گویند مردم پیشرفت‌های برخی کشورهای همسایه که چند دهه پیش از ایران عقب‌تر بودند را با وضعیت کشور مقایسه می‌کنند، مثل مقایسه…

روزنامه‌نگاری «برای ایران»

در وظیفه روزنامه‌نگاری گفته‌اند که باید مسائل حیاتی و اولویت‌های اساسی جامعه را برای برانگیختن توجه عمومی برجسته کرده و امکان مشارکت آگاهانه مردم را برای مواجهه مؤثر و کارآمد با مسائل ایجاد کند. بر این اساس می‌توان گفت روزنامه‌نگاری «برای ایران» یعنی برجسته‌سازی و اولویت‌دهی مسائل جدی و واقعی «ایران» و همچنین امیدآفرینی و تشویق به مشارکت عمومی برای مواجهه مؤثر و کارآمد با مسائل. برای تعین درست مسائل جامعه، نظام روزنامه‌نگاری باید بتواند مسائل مختلف را با حساسیت رصد کند. در فاجعه اخیر معدن طبس گفته شد که در معدن سنسور گاز متان وجود نداشت، اما سنسوری که حساس باشد و از وقوع فاجعه خبر دهد، منحصر به معدن نیست. سنسورهای جامعه، رسانه‌ها هستند. گزارش‌های رسانه‌ها از وضعیت کم‌آبی و مسئله مدیریت آب، در واقع اعلام خطر سنسورهاست. هشدار درباره بحران جدی و پیش‌روی فرونشست زمین که خود از تبعات مسئله مدیریت آب است، هشداری دیگر از سنسورهاست….

جهان شبکه‌ای شده و مسئله تحریم‌ها

امید جهانشاهی: یکی از مهم‌ترین کلمات کلیدی برای درک جهان امروز، شبکه است. شبکه به‌مثابه نوعی ساختار خود را بر همه الگوها و مناسبات بار کرده است و این یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های اساسی با جهان قبل از اینترنت است.در عصر شبکه، اساسا زمین بازی و معادلات تغییر کرده است؛ مناسبات اجتماعی، الگوهای جنبش‌های اجتماعی، ساختارهای سازمانی، کمپین‌های سیاسی، همه در بافت و ریختار «شبکه‌ای» شکل می‌یابند. شبکه‌ای‌شدن، مفهوم اقتصاد جهانی را ایجاد کرده که متفاوت از اقتصاد جهان به معنای معاملات و مبادلات اقتصادی و تجاری در سطح جهان است. به عبارت دیگر، اقتصاد جهانی محصول عصر نوظهوری است که بر مبنای ساختار شبکه‌ای شکل گرفته است. اقتصاد جهانی نشان‌دهنده یک شبکه بزرگ به‌هم‌تنیده است که کشورها از طریق شبکه‌های تجاری در‌هم‌تنیده و به هم وصل هستند و جایگاه‌شان در شبکه، ملاک تعیین قدرت آنهاست. اساسی‌ترین شکل قدرت در عصر حاضر قدرت حاصل از شبکه‌سازی و تأثیرگذاری در شبکه‌های روابط…