دیدارنیوزـ امید جهانشاهی*: جنگ تحمیلی ۱۲ روزه مفهوم «اتحاد ملی» را برجسته ساخت؛ چراکه تهاجم دشمن، مردم را حول مفهوم وطن متحد و یکپارچه ساخت. از این رو، میهن دوستی و مسئله ایران مورد توجه قرار گرفت. اما تقویت و تداوم اتحاد ملی به بیش از پرداختن به حس میهن دوستی نیاز دارد. به نظر میرسد بهبود رابطه دولت ملت که به تعبیر درست جناب صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی و گردشگری، «مهمترین نیاز امروز ماست» یکی از شرایط لازم برای تقویت اتحاد ملی است. وقتی از شکاف رابطه دولت سخن به میان میرود منظور دولت به معنای حاکمیت یا در معنای مصطلح امروز، نظام است و نه صرفاً هیئت دولت مستقر. بهبود رابطه دولت ملت که از جمله لوازم تقویت اتحاد و انسجام ملی است در گرو توجه به مسئله ارتباطات سیاسی است. ارتباطات سیاسی به ارتباطاتی گفته میشود که هدف آن تأثیرگذاری بر فرآیندهای سیاسی است و همه…
برچسب: ارتباطات
تئوری «گارد داگ» چیست؟
تئوری واچ داگ (Watchdog) در روزنامهنگاری شهرت دارد و به این معنی است که رسالت رسانهها نقد ارباب قدرت و جلوگیری از دغلکاری اربابان صاحب منصب است. به همین دلیل در این تئوری، رسانه را واچ داگ یا «دیدهبان اجتماعی» میداند. ریشه این تئوری در تفکرات لیبرال کلاسیک است و نسبش بازمی گردد به آن عبارت مشهور ادموند برک (Edmund Burke) که رسانه را رکن چهارم نامید. از منظر این تئوری رسانهها اساسا مستقل هستند و میتوانند بر زبردستان جامعه نظارت کنند، آنها را به چالش بکشند و دیده بانی منصف و بی طرف برای زیردستان باشند. این تئوری اما با انتقادات جدی نیز مواجه شده. چه، تجربه نشان داده است آنگونه که این تئوری ادعا میکند رسانهها سازمانهایی کاملا مستقل نیستند. هر سازمانی برای ایجاد ارتباط موثرتر با محیط جهت تامین نیازهای مختلف خود بر بعضی از سازمانها و گروهها تاثیر می گذارد و تحت تاثیر فشار برخی گروهها…
روزنامه نگاری و مشکلاتی که هنوز هم هست
مصاحبه ام با دکتر افخمی خیلی خواندنی است! و این ربطی به من ندارد البته که تعریف از خود تلقی شود بلکه از خود دکتر افخمی است مسلما. در این مصاحبه مشکلات اساسی و تاریخی روزنامه نگاری در کشور بحث شده است. دیدم بعضی دوستان نخوانده اند. اگر شما هم روزنامه نگار و یا بخصوص دانشجو هستید، این مصاحبه را لطفا بخوانید. … ما بدون اینکه توسعه سیاسی مشابه کشورهای دیگر داشته باشیم، توسعه اقتصادی را جدی می گیریم. این تصور اشتباهی بود که وجود داشت… دولت مثل خیلی از دوره های تاریخی ایران فقط روی تبلیغات کار می کند مثل جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی. نگاه، همه جا نگاه تبلیغاتی است. در آن دوره احزاب نقشی ندارند و جامعه از نظر سیاسی بسته است و بنابراین روزنامه ها کارکرد اصلی خودشان را ندارند. … به تعبیری مثل مرغی که برای تخمی که گذاشته قدقد بکند. این یک نگاه و توقع…
مصاحبه با دکتر افخمی: موانع آموزش ارتباطات در ایران
اشاره: امید جهانشاهی– علم ارتباطات در ایران تاریخ نه چندان بلندی دارد اما در همین مدت، فراز و نشیب های بسیاری را به خود دیده است. در مورد این تحولات و مهم تر از آن در مورد دگرگونی ها و موانع پیش روی آموزش ارتباطات و بخصوص روزنامهنگاری در ایران، در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامهطباطبایی پای صحبتهای دکتر حسینعلی افخمی استاد علوم ارتباطات و عضو هیات علمی این دانشگاه نشستهایم . * آموزش علم ارتباطات در ایران چه پیشینهای دارد و کدام تحولات را پشت سر گذاشته است؟ – آموزش ارتباطات، روزنامه نگاری و روابط عمومی در دنیا هم عمرش کمی بیش از صد سال است. بنابراین اگر مطبوعات در دنیا عمری در حدود ۵۰۰ سال دارند و در کشور ما حدود ۱۰۰ سال است، عمر آموزش از این هم کمتر است. در آغاز که روزنامه نگاری شروع می شود هر کسی کاری را شروع می کند. آموزش عمومی،…
اندر خم یک کوچه ایم
می خواستم مصاحبه ای کنم در مورد آموزش روزنامه نگاری در ایران. راستی مشکل آموزش ارتباطات و به خصوص روزنامه نگاری در ایران چیست. دیدگاه های متفاوتی وجود دارد در مورد اینکه اصلا مشکلی هست یا نه و ابعاد آن چیست و چراییش ریشه در کجا دارد. سراغ دکتر افخمی رفتم. خیلی ها را دیدم که در صحبتهای دوستانه، راحت و خودمانی حرفهای تند می زنند … اما دکتر افخمی تنها کسی است که در پاسخ به سوالات یک مصاحبه جدی، همانطور راحت و خودمانی انتقادهای بی پرده می کند. ایشان می گوید لزومی به آموزش روزنامه نگاری به معنی واقعی اش نبوده و نیست. دولتها دنبال تبلیغاتچی برای اقداماتشان هستند و نقش دیده بانی اجتماعی که رسالت روزنامه نگار است را حمل بر توطئه دشمن می کنند. ایشان از دهه چهل شروع می کند که چطور اساتید باید از ادارات امنیتی مربوطه مجوز تدریس بگیرند و کارشان این…
بانک اطلاعات برای علوم ارتباطات ایران
امید جهانشاهی: علوم ارتباطات اجتماعی در ایران سابقهای ۴۰ساله دارد. آنچه به نام ارتباطات در کشور ما شناخته میشود، ابتدا با انتشار روزنامه و سپس تاسیس رادیو و روابط عمومی شکل گرفت. از اینرو هنوز بسیاری با شنیدن کلمه ارتباطات پیش از هر چیز به روزنامه نگاری فکر میکنند. اگرچه ژورنالیسم به معنای وسیع کلمه یکی از پایههای ارتباطات در سراسر جهان به شمار میرود، امروزه با بروز و ظهور گسترده رشتههای میان رشتهای، گرایشها و حوزههای پژوهشی ارتباطات بسیار وسیع شده است بهگونهای که امروز بیش از ۳۰ گرایش در این حوزه به ثبت رسیده است. این گوناگونی و تنوع از مطالعه رفتار ارتباطی انسان و ارتباطات فردی تا مسائل مربوط به روابط عمومی بینالملل را شامل میشود. امروزه ارتباطات از یک سو با بررسی سازمان از منظر ارتباط میان گروههای کاری، پنجرهای به انسان اداری گشوده است و از سوی دیگر با ورود به عرصه فیلم، تئاتر و…
دكتر افخمي و آموزش ارتباطات در ايران
براي مصاحبه با دكتر افخمي در مورد آموزش ارتباطات در ايران رفته بودم دانشگاه علامه. ايشان با بررسي تاريخي آموزش ارتباطات و روزنامه نگاري در كشور، مهمترين مشكل عدم تحول و تنوع رشته ها و فعاليتها در اين زمينه را در ساختار دولتي، كارمند پرور و غير انتقادي رسانهها دانستند. با اين وضعيت آموزش روزنامه نگاري و مسائل مربوط به رسانه ها نياز به تحول و به روز شدن ندارند. ايشان معتقد بودند كه نظريهها و مباحث مربوط به مطالعات انتقادي فقط در جزوه هاي درسي مي تواند وجود داشته باشد و در عرصه عمومي نمي تواند بروز و ظهور داشته باشد وگرنه آن فرد مطرح كننده دچار مشكل مي شود. سازمانهاي رسانهاي بايد از حالت دولتي و انحصاري خارج و به صورت تعاوني و رقابتي اداره شوند تا بستر لازم براي تحول در رشته هاي ميان رشته اي ارتباطات و آموزش روزنامه نگاري حاصل شود. ايشان همچنين گفتند…
فو كو، قدرت و رسانه
وب سايت تخصصي فراجو مقاله اي از من را آورده است تحت عنوان “فوكو، قدرت و رسانه” كه البته اصل مقاله بنده نيست. فراجو اين مقاله را از وب سايت آقاي دكتر يحيايي گرفته است و ايشان هم خلاصه اي از اين مقاله را به نقل از وبلاگ دكتر اردستاني آورده بودند. بهرحال اگر شما هم مثل من فوكو را دوست داريد و تاكنون اين مقاله را نخوانده ايد، تصور مي كنم خواندنش خالي از لطف نباشد.