شهروندان در اتاق های خبر

پیشرفت‌های فناوری دیجیتال و گسترش روزافزون دسترسی به جهان مجازی، اتاق‌های خبر را با تحولاتی ناگزیر مواجه کرده است. این تحولات، بسته به میزان پیشرفت‌های تکنولوژیک و تغییرات بازار رسانه‌ای، در کشورهای مختلف متفاوت است.برای بررسی تحولات اتاق‌های خبر در آمریکا، محققین موسسه پیو (Pew Research Center) با همکاری محققین مرکز تحقیقات پیمایشی پرینستون (Princeton Survey Research Associates) بهار سال ۲۰۰۸ تحقیقی انجام دادند. در این تحقیق سردبیران ۲۵۹ روزنامه از ۱۵ شهر مختلف ایالات متحده آمریکا به پرسشنامه‌ای اینترنتی در مورد تحولات اتاق خبر در سه سال گذشته پاسخ دادند. البته مصاحبه هایی نیز برای بررسی عمیق تر برخی داده های حاصل از پرسشنامه انجام گرفت. این تحقیق، یکی از بزرگترین تحقیقات سال‌های اخیر در موسسه پیو به شمار می رود. یکی از هر پنج روزنامه سراسری یا ملی (۱۲۱۷ روزنامه) در این تحقیق شرکت کرده اند. بیش از نصف روزنامه ها بیش از صد هزار تیراژ دارند. و…

نشریات رایگان، به عنوان یک کسب و کار رسانه‌ای

در مورد رسانه های “آن لاین” (online ) و تهدیدی که برای روزنامه‌های “پرینتی” Print ایجاد کرده اند، بسیار گفته شده است. برخی دیدگاه های افراطی، از نابودی رسانه های چاپی سخن گفته‌اند. کسانی چون “آرتور سالزبرگر” ناشر روزنامه نیویورک تایمز هم باور دارند و اظهار ناامیدی کرده اند، که “نمی‌دانم آیا پنج سال دیگر این روزنامه چاپ خواهد شد یا خیر.” و به همکارانشان توصیه کرده اند: “که بیایید، برای زمانی که دیگر عرضه نسخه‌های چاپی متوقف شود، آماده شویم ” برخی نیز پیش بینی کرده‌اند که طی ۱۰‬ سال آینده روزنامه به یک فراورده فرعی اینترنت تبدیل خواهد شد. شاید خوش بین ترین افراد کسانی بودند، که به مدیران روزنامه‌های چاپی توصیه کرده اند، که نسخه های الکترونیکی و آن لاین را با آغوش باز بپذیرند. آنها گفته اند که قرار نیست روزنامه ها نابود شوند، اما مدیران رسانه ای باید فرهنگ سازمانی را به نفع خرده فرهنگهایی…

افکار عمومی صدای خاموش جامعه

افکار عمومی (Public Opinion) به طور عمده محصول دوران روشنگری است. این اندیشه با فلسفه‌های سیاسی لیبرالی اواخر قرون هفدهم و هیجدهم (لاک و روسو) و به ویژه تئوری دمکراتیک قرن نوزدهم تلفیق شده است (پراسیس، ۱۳۸۲ ،ص ۲۱). افکار عمومی بیش از هر نیروی دیگری تعیین می‌کند انسان چگونه بیندیشد و رفتار کند. علی اسدی این موضوع را با رویکرد به فنآوری رسانه‌ای بیان می‌کند و می‌گوید: گسترش وسایل ارتباط جمعی مانند رادیو، تلویزیون و مطبوعات پرتیراژ، باعث پیدایش جامعه‌ی‌ تازه‌ای شد که در آن همه افراد، صرف‌نظر از اینکه در کجا زندگی می‌کنند و یا به چه گروه اجتماعی تعلق دارند، از طریق تماس با منابع خبری، از رویدادها و رخدادها آگاه شوند. تا جایی که حتی اگر در جامعه‌ای، میزان مشارکت اجتماعی مردم هم محدود باشد، میزان آشنایی آنها با حوادث و رخدادها که نتیجه مشارکت آنها در این زمینه است، با آنچه در گذشته بود، فرق دارد…

مدیریت رسانه، ریشه و پیشینه

مدیریت در میان رشته‌های آکادمیک از جمله رشته‌های جوانی است که عمر آن تقریباً به یکصد سال می‌رسد. این رشته محصول دوران صنعتی شدن پس از قرن نوزدهم است. از آن زمان که راه‌کارهای بهینه اداره کارگران، برای تولید بیشتر محصول مورد توجه قرار گرفت. مبتنی بر این درک کلاسیک از مدیریت، یک واژه عام مدیریت وجود داشت و آن ناظر بر علمی بود که با آن می‌توان هر نوع سازمانی را اداره کرد. تحولات سریع در فن‌آوری، به خصوص پس از جنگ جهانی دوم و گشایش هایی که در گوناگونی‌های تولید و فرهنگ مصرف حاصل شد، به تدریج تنوع در تولید و خدمات و تخصصی شدن حوزه‌های مختلف خدماتی و تولیدی را باعث شد. در سه دهه اخیر در پاسخ به تخصصی شدن امور خدماتی و تولیدی در حوزه‌های مختلف، رشته های میان رشته‌ای زیادی در رابطه با مدیریت متولد شدند که از آن جمله می‌توان به مدیریت بیمه،…

مدیریت رسانه و رویکردهای گوناگون

رشته میان رشته ای مدیریت رسانه، در دپارتمان های مختلف رویکردهای رسانه ای مختلفی دارد. در کشور ما این رشته در مقطع ارشد برای نخستین بار در سال ۸۱ در دانشکده صدا و سیما اجرایی شد؛ و بر همین اساس رویکردی رادیو تلویزیونی دارد. این البته منحصر به کشور ما نیست؛ و در بسیاری از دانشکده های جهان مدیریت رسانه، با رویکرد رادیو تلویزیونی تنظیم و اجرا می شود. برای مثال در آکادمی آسیایی فیلم و تلویزیون، که در هندوستان واقع است؛ دوره دوساله MBA در مدیریت رسانه، بیشتر رویکردی مبتنی بر پخش رادیو تلوزیونی دارد؛ و تولید تلویزیونی، بازار رسانه ای و تکنولوژی های جدید را مورد توجه قرار می دهد. همچنین مدیریت شرکت های رسانه ای مبتنی بر روزنامه، در عصری که رسانه های جدید و رقبای محلی بازار پر رقابتی را ایجاد کرده اند؛ به عنوان یک مسأله و تخصص مطرح است؛ و دیگر صرفاً مالکان نمی…

ایدز، جهانی شدن و فناوری اطلاعات

“ایدز” تنها یک بیماری نیست، بلکه امروزه به یک بحران جهانی تبدیل شده است. ابعاد این بحران را از جنبه های گوناگون می توان مورد بررسی قرار داد. دکتر “هادی سمتی” در کتاب “مرزهای نو در تئوری های ارتباطات فرهنگی”، فصلی را به ایدز از منظر فن آوری اطلاعات و ارتباطات بین المللی اختصاص داده است. این جستار نگاهی است به این فصل از کتاب که می کوشد، این مهم را مورد توجه قرار دهد که استفاده از سایت‌های پزشکی و یا به تعبیری مراکز تندرستی دیجیتالی چه نقشی در کنترل این بیماری در مقیاس بین‌المللی می تواند داشته باشد. و اینکه چطور می توان بر جریان اطلاعات پزشکی تأثیر گذاشت. مساله اصلی در اینجا درباره عملکرد میان متخصصین، برای شکل گیری روابط سالم به منظور ارائه خدمات بهداشتی در رابطه بین بیمار، پزشک و مسائل پزشکی است. برای پژوهشگرانی که دیدگاهی انتقادی نسبت به مدرنیسم دارند، توجه به مسائل…

روزنامه نگاری مردمنگارانه

جستجوی “روزنامه نگاری مردم نگارانه” یا “ژورنالیسم مردم نگارانه” در موتور جستجوی گوگل نتیجه ای در بر ندارد. این در حالی است که سالها است، جهان به این روشها رو آورده است. رویکرد مردم نگارانه به رسانه در جامعه ما آنقدر غریب است که حتی خیلی از دانشجو یان رشته ی ارتباطات نمی‌دانند،چه نسبتی میان مردم نگاری با مطالعات رسانه ای وجود دارد. اگر رسانه را به عنوان یک نهاد فرض کنیم، آن چنانکه مردم شناسی سیاسی داریم، مردم شناسی ارتباطات هم می توانیم داشته باشیم. و آن چنانکه مردم شناسی علم و تکنولوژی داریم، پس مردم شناسی رسانه به مثابه تکنولوژی را هم می توان داشت. در این گونه مردم شناسی، از یک جهت مخاطب مطالعه می شود، به این معنی که چه کسی چه چیزی را و به چه دلیل می بیند و معنای نهفته در این توجه و دیدن و یا ندیدن و بی علاقه گی چیست؟…

رسانه، سیاست و روابط بین‌الملل

مرکز تحقیقات همشهری که شاغل بودم مصاحبه خوبی با دکتر کاویانی داشتم: – به عنوان سوال نخست در مورد پیشینه علم روابط بین الملل بفرمایید؟ – روابط بین الملل یکی از اصطلاحات آشنا برای انسان عصر حاضر است که بیشتر از گذشته با رسانه ها سر و کار دارد و با محیط اطراف خودش بیگانه نیست. طبیعی است که توجه به این مفهوم یک شتاب بسیار گسترده‌ای در عصر حاضر گرفته باشد، از اسمش پیداست که در مورد روابطی است که بین ملتها حاکم است اما سوالی که ممکن است پیش بیاید این است که هر گونه روابطی که بین ملتها باشد می تواند در حوزه روابط بین الملل تعریف شود مثل روابط ورزشی و هیاتهای ورزشی که تردد می‌کنند و یا روابط فرهنگی و یا علمی.  پاسخی که در حوزه اکادمیک داده می‌شود هم بله است و هم خیر. روابط بین الملل به روابط بین دولتها می پردازد و…